Sebenza - folder doskonały?

1. Chris Reeve biogram

Chris Reeve urodził się w 2 grudnia 1954 roku w Durbanie, w Południowej Afryce. Chris z zawodu jest ślusarzem narzędziowym. W latach 70 uprawiał wyścigi motocyklowe, jako że nie posiadał on sponsora, udoskonalał swój motor częściami własnej produkcji. W 1987 roku Chris poślubił Anne Cameron, w 1989 roku oboje wyemigrowali do USA, a roku 2003 otrzymali Amerykańskie obywatelstwo.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/fa/Chris_Reeve_0908.JPG

Nożowa historia Chrisa rozpoczęła się w latach siedemdziesiątych. Kiedy został on powołany do służby wojskowej zorientował się, że żołnierze nie są wyposażani w uniwersalny nóż, postanowił więc taki wykonać. Chris stworzył nóż z głownią stałą o konstrukcji hidden tang z drewnianymi okładkami. Swoją służbę Chris odbywał przy granicy Angolii i Nambii gdzie klimat jest pustynny - w takich warunkach okładki noża miały wyschnąć, powodując spękanie drewna. Po takich doświadczeniach Chris postanowił wykonać nóż w pełni metalowy, pierwsza sztuka powstała w roku 1982, następnie 40 sztuk trafiło do sprzedaży w roku 1983. Rok później Chris zaczął wykonywać noże zawodowo - w roku 1984 powołano do życia firmę Chris Reeve Knives. Na początku Chris produkował noże sam, robiąc je w przydomowym garażu, sprzedając lokalnie. Na początku 1985 roku  otrzymał pierwsze zamówienie z USA, od dystrybutora noży Moteng International. Regularne zmówienia zza oceanu pozwoliły Chrisowi rozwinąć warsztat i zatrudnić pomocnika. W 1986 Chris pojawił się na swojej pierwszej wystawie noży w USA - New York Custom Knife Show. W latach 1987-89 Reeve nawiązał współpracę z Blackjack Knives, oraz trzema innymi firmami, które importowały jego noże. W tym czasie noże Chrisa zaczęły być dostępne również we Francji, Anglii, Włoszech, Australii i Hong Kongu. Liczba pracowników zwiększyła się z 1 do 4 (w tym żonę Chrisa  - Anne). Aby móc rozwijać swój biznes Chris w 1989 roku przeprowadził się do USA. Od tamtej pory firma stale się rozwija, a Chris Reeve jest dziś jedną z najbardziej znanych na świecie postaci z branży nożowej. W 2016 roku Reeve odszedł na emeryturę i nie zarządza już CRK, ale dalej pozostaje głównym projektantem firmy.

http://www.chrisreeve.com/crk.html

2. Innowacje.

Chris Reeve jest odpowiedzialny za kilka patentów, które dziś są szeroko wykorzystywane w branży nożowej:

-Lock 45: blokada która została wymyślona przez Chrisa przed Frame/Integral lockiem. Nie ma tu wycięcia w okładzinie - wygina się ona w całości, będąc jednocześnie stop pinem. Ciekawostka - nóż nóż można odgiąć w drugą stronę.

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/685950-Sal-Glesser-s-Chris-Reeve-quot-Lock-45-quot

 

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/685950-Sal-Glesser-s-Chris-Reeve-quot-Lock-45-quot

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/685950-Sal-Glesser-s-Chris-Reeve-quot-Lock-45-quot

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/685950-Sal-Glesser-s-Chris-Reeve-quot-Lock-45-quot

-One pice knife: nóż, w którym wydrążona rękojeść i głownia zrobione są z jednego kawałka stali.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/08/CR_1st_One_Piece_knife.JPG

-Integral Lock (Frame lock): blokada, która jest modyfikacją liner locka wymyślonego przez Michaela Walkera. Zamiast okładziny i linera z blokadą, mamy jeden kawałek materiału, który pełni obydwie te funkcje na raz. 

-Cmp s30v : stal wymyślona przez Reeva wraz z Crucible Steel Company.

3. Produkty CRK:

1. One Piece Range w różnych wersjach, produkowane w latach 1983-2009:

http://forum.1911forum.com/showthread.php?t=308220

2. Umfaan, produkowany w latach 1997-2002:

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/565784-CRK-Sebbie-Umfaan-and-Spyderco-Salsa

3. Mnandi, produkowany od 2001 roku do teraz:

http://bladereviews.com/chris-reeve-mnandi-review/

4.Green Beret, zaprojektowany we współpracy z Williamem Harseyem, produkowany od 2002 do teraz:

http://www.jerzeedevil.com/forums/showthread.php/137282-FS-Chris-Reeve-Green-Baret-7

5. Neil Roberts Warrior, zaprojektowany we współpracy z Williamem Harseyem, produkowany od 2004 do teraz:

http://balisongmecca.com/Other_Knives/Production/Fixed%20Blades/Neil%20Roberts%20Knife/neilroberts.html

6. Inyoni, produkowany od 2005 do teraz:

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/600800-Kydex-for-Inyoni-(coyote-brown)

7. Pacific, zaprojektowany we współpracy z Williamem Harseyem, produkowany od 2007 do teraz:

http://www.britishblades.com/forums/showthread.php?143337-Three-knives-for-the-Apocalypse-a-tabletop-review

8. Professional Soldier, zaprojektowany we współpracy z Williamem Harseyem, produkowany od 2008 do teraz:

http://newgraham.com/Professional-Soldier-Tanto-CRKPROSOLDIERTANTO/

9. Umnumzaan, produkowany od 2005 do teraz:

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/1164170-Umnumzaan-Startac

10. Sikayo Range, produkowany od 2009 roku do teraz:

http://www.bladeforums.com/forums/showthread.php/731356-Chris-Reeve-Sikayo-Chef-s-Kitchen-Knife-9-quot-Blade-NIB-quot-BOW-OUT-PRICE-175-00

11. Nyala, produkowany od 2011 do teraz:

http://newgraham.com/Chris-Reeve-Nyala-S35VN-CRKNYALA/

12. Ti-Lock, stworzony we współpracy z Grant and Gavin Hawk, produkowany od 2010 roku do teraz:

https://www.knivesshipfree.com/chris-reeve-knives-ti-lock/

4. Sebenza

Sebenza weszła do produkcji w 1991 roku. Początkowo do produkcji głowni wykorzystywano stal
ATS-34, w 1996 roku zmieniono stal na BG-42, w 2001 na s30v, a od 2012 roku Sebenzy są wykonywane z  we stali S35VN.

Sebenza Classic:

http://www.truenorthknives.com/vcom/product_info.php?products_id=1957

Sebenza Regular:

http://www.truenorthknives.com/vcom/product_info.php?products_id=1955

Początkowo Sebezna była produkowana w dwóch podtypach: Regular i Classic, Oba warianty występowały w dużej i małej wersji. W 2008 roku modele Regular i Classic zostały zastąpione modelem 21.

Small Sebenza 21:

http://www.truenorthknives.com/vcom/product_info.php?products_id=4737

Od 2012 roku dostępna jest również Sebenza 25:

http://bladereviews.com/chris-reeve-knives-sebenza-25-review/

Każdy z tych modeli dostępny był również w wyjątkowych wariantach - modele okoliczonościowe, zdobione, z głowniami z damastu itd.

http://www.britishblades.com/forums/showthread.php?55243-CRK-Mammoth-and-Damascus-Sebenza-set

5. Nagrody

Chris Reeve:

-South African National Knife Collectors Association: Best Fixed Blade Collection - 1983

-South African National Knife Collectors Association: Best Collection Displayed - 1984

-Durban Easter Custom Cutlery Exhibition: Best Fixed Blade - April, 1987

-Knifemakers Guild of Southern Africa: Best Folding Knife - November, 1987

-Shotgun News Gun and Knife Show, Reno, NV: Best Combat Knife - July, 1988

-Arizona Knife Collectors Association: Best Custom Folder - December, 1989

-Beretta Award for Outstanding Achievement in Handcrafted Cutlery: October, 1990

-Knife-Aholics Unanimous Award: Knife Maker Extraordinaire - July, 1992

-Knifemakers Guild: "Most Innovative Folder at the Show"—July 1993

-Blade magazine Cutlery Hall of Fame at the 2015 Blade Show in Atlanta, Georgia.

Chris Reeve Knives:

-1987 Knifemaker’s Guild of Southern Africa "Best Folding Knife" (Sebenza predecessor)

-2000, 2001, 2003, 2004, 2005, 2006,2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2015, 2016 "Manufacturing Quality Award"

-2003 "Collaboration Knife of the Year" ("The Green Beret Knife", a collaboration between CRK and William Harsey, Jr.)

-2005 "Collector Knife of the Year" ("21st Anniversary Sebenza")

-2006 Grays Sporting Journal "Gray's Best" Award

-2007 "American Made Knife of the Year" ("The Pacific Knife", a collaboration between CRK and William Harsey Jr.)

-2008 "Overall Knife of the Year"("Umnumzaan")

-2008 Field and Stream "Best of the Best"("The Pacific Knife")

-2010 "Overall Knife of the Year" ("Ti-Lock", a collaboration between CRK and Grant & Gavin Hawk)

6. Wideo opis Sebenza Insingo:

7. Używanie

Zabawę z Sebą rozpocząłem od noszenia jej w kieszeni. Nóż jest wąski i płaski, zamknięty ma bardzo podobne wymiary do np. Rata 1, rozmiar już słuszny, ale jeszcze wygodny. Tytanowy klips łatwo się odgina, więc nie ma problemów aby włożyć nóż w kieszeń, nie trzeba się szarpać czy używać drugiej ręki. 

Przez te kilka miesięcy raz na jakiś czas używałem Sebenzy jako noża EDC, wykonałem też dwie sesje testowe bawiąc się z kartonem, skórą, taśmami czy patykami.

Zabawy rozpoczęły się w kuchni, gdzie wykonałem wszystkie prace, jakie można zrobić nożem o takiej wielkości: krojenie sera, chleba, bułek, warzyw, piersi z kurczaka, wykrajanie kości z udek, smarowanie masłem, keczupem. Nóż walczył też w leśnej kuchni, dzielnie nacinając kiełbaski na ognisko. Jednym słowem - standard. Ale i pierwsze miłe zaskoczenie - wysoki wklęsły szlif sprawia, że Sebenza naprawdę dobrze radzi sobie ze spożywką. Jak zawsze kołek trochę wadzi, ale no taki uroki tej konstrukcji.

Z ostrzeniem patyków nie ma problemów. W chwycie z kciukiem na rampie nożem operuje się naprawdę wygodnie. Nacięcia na grzbiecie dają pewne podparcie. Przy kilkunastominutowej pracy w chwycie młotkowym można odczuć lekkie uwieranie rękojeści.

Poza drewnem bawiłem się też z innymi materiałami - przez ok. 30 minut przerabiałem kartony różnych grubości na makaron, ciąłem skórę i plastikowe paski od paczek. Z cieńszym kartonem Sebenza radziła sobie ponadprzeciętnie, przy grubym lepiej szło nożom z płaskim szlifem.

Od kiedy nóż u mnie jest kilkakrotnie podostrzałem go na diamencie, po zabawach z kartonem nóż wymagał naostrzenia - z trudem ciął kartkę. Ostrzenie przebiegało bezproblemowo i szybko, wyjście szlifu oraz niewielki łuk sprawiają, że nóż ostrzy się łatwo i przyjemnie.

8. Przydługie zakończenie

Sebenza rozbudza wyobraźnię. Gdziekowiek na świecie prowadzona jest dyskuja o jakości noży albo ich cenach, tam zawsze będzie mowa o Sebenzie. Zaryzykuję stwierdzenie, że Seba to najbardziej kontrowersyjny nóż na rynku. Czynników, które powodują takie zamieszanie wokół tego noża jest kilka. Po pierwsze Sebezna ma wielu fanów, który twierdzą, że jest to najlepszy, najdoskonalszy składak na rynku. A jak coś ma wielu fanów, ma też wielu antyfanów, twierdzących zgoła coś innego. Nie pomaga też podejście producenta, który alergicznie reaguje na jakąkolwiek krytykę.  Drugi czynnik to cena. Na ten moment Seba kosztuje 400$, a trzeba pamiętać że to nóż produkcyjny. To dwa razy więcej niż noże z podobnych materiałów od innych producentów. Seba to pierwszy tytanowy frejm, za legendę i pionierstwo płaci się dużo. Małe dodatki typu kawałki micarty na rękojeści jeszcze podnoszą cenę. 

Co ja sądzę o Sebezie? Jeśli idzie o projekt i wykonanie, to naprawdę dobry nóż. Jest kilka smaczków, jest prosto, elegancko. Tak jak lubię. Jeśli chodzi o stronę użytkową, wygoda rękojeści jest na standardowym dla noża składanego poziomie, wysoki wklęsły szlif sprawia, że nóż tnie naprawdę dobrze. Za to zupełnie absurdalne jest dla mnie to, że tym nożem nie można klikać. Sebezna to z języka zulu praca. Ale praca w której nie ma cienia zabawy to nieprzyjemna orka. Po obejrzeniu x Sebenz i pobawieniu się przez kilka miesięcy opisywanym egzemplarzem stwierdzam, że Sebezna to  zwyczajnie dobry nóż.

Sebenza to nóż aż dobry, bo to pionier, który czy to się komuś podoba czy nie mocno wpłynął na rynek. Projekt jest ponadczasowy, i na stałe wpisany w historię branży nożowej. Dziś Sebenza nie robi wielkiego wrażenia, ale patrząc na to co było na rynku 25 lat temu, kiedy ten model wchodził do produkcji, musiało to wyglądać zupełnie inaczej.

Sebenza to nóż tylko dobry, bo wbrew temu co twierdzą fajni, nie jest pozbawiony wad a użytkowo to po prostu jeden z wielu dobrze spisujących się modeli. 

Sebenza kojarzy mi się z muzycznym dinozaurem. Muzykiem, który jest filarem i współtwórcą danego nurtu. Który mimo upływających lat gra swoje,  przy jego muzyce ciągle bawią się wieloletni fani, a nowych stale przybywa. Bez niego nie było by młodych wilków branży. Ale jednocześnie to oni dziś nadają ton, grają lepiej technicznie, mają większą moc, poszerzają horyzonty i nie boją się eksperymentować. 

Źródła:

http://www.chrisreeve.com/history.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Chris_Reeve
https://en.wikipedia.org/wiki/Sebenza
https://en.wikipedia.org/wiki/Chris_Reeve_Knives